Energieaudit voor bedrijven

Als bedrijf wil je ongetwijfeld je grip krijgen op je energieverbruik en je energiekosten onder controle houden. Een energieaudit is een krachtig hulpmiddel om deze doelen te bereiken. Op deze pagina leggen we je alles uit over de energieaudit voor bedrijven: wat het precies inhoudt, of het verplicht is, wat de kosten zijn en wat de voordelen zijn.

Wat is een energieaudit?

Een energieaudit of Energie Advies Procedure (EAP) is een grondige analyse van de energieprestaties van een gebouw of bedrijf. Het doel is om energieverspilling op te sporen en besparingsmogelijkheden te ontdekken. Het resultaat is een rapport met aanbevelingen voor energiebesparende maatregelen, zoals:

• Optimalisatie van je verwarmingssysteem
• Aanpassen van verlichting
• Efficiënter inzetten van machines (bv: optimalisatie van perslucht, warmteterugwinning, …)
• …

Hoe verloopt de energieaudit?

Een energieauditor brengt je huidige energieverbruik in kaart en identificeert waar en hoe energie verloren gaat. Dit gebeurt vaak door middel van metingen, inspecties en analyses van energiefacturen en meer. 

1. Informatieverzameling: eerst komt een energiedeskundige ter plaatse voor een verkennend gesprek om de doelstellingen te bepalen en verbruiksgegevens te verzamelen. Hierbij kunnen foto’s, aankoopfacturen van materiaal, energiefacturen, plannen, enz. de energiedeskundige helpen om de opbouw en de werking van het gebouw in kaart te brengen.
2. Plaatsbezoek: vervolgens komt de energie-expert ter plaatse om het gebouw te inspecteren en metingen uit te voeren. De energiedeskundige inspecteert dak, muren, ramen, vloeren, verwarmingsinstallaties, ventilatiesystemen en meer. Indien nodig worden ook bijkomende metingen gedaan, zoals bijvoorbeeld een thermografische scan om lekken of warmteverlies op te sporen. 
3. Resultaten van de audit: op basis van de analyses en metingen stelt de energiedeskundige een energiebalans op. Dit rapport toont enerzijds een beschrijving van de bestaande situatie. Anderzijds bevat het rapport een concreet actieplan om je huidige situatie te verbeteren.

Door wie wordt de energie-audit uitgevoerd?

Een energiedeskundige moet de energieaudit uitvoeren. In Vlaanderen moet het VEKA of Vlaams Energie- en Klimaatlandschap deze persoon vooraf aanvaarden. De procedure loopt als volgt:

1. Als onderneming moet je een ‘aanvraag tot aanvaarding van de energiedeskundige’ indienen bij het VEKA. 
2. Het VEKA en het Verificatiebureau (VBBV) moet deze deskundige beoordelen. Hij/zij moet over een grondige technische en bedrijfeconomische kennis beschikken. Dit wil zeggen dat de deskundige voldoende expertise moet hebben met de te onderzoeken installaties.
3. Pas na goedkeuring, kan hij/zij met de audit starten. Tip: laat altijd de deskundige eerst aanvaarden voordat hij start aan de energieaudit van je bedrijf.

Op de website van De Vlaamse instelling voor Technisch Onderzoek (VITO) vind je een lijst met een overzicht van potentiële energiedeskundigen. Als Brussels onderneming kan je hiervoor terecht op de website van Leefmilieu Brussel. Via hun website vind je een lijst van energieauditeurs.

Is een energieaudit verplicht voor je bedrijf?

Een energieaudit in Vlaanderen is verplicht voor grote ondernemingen met een finaal jaarlijks energiegebruik onder de 0.1 PJ en bepaalde kmo’s met finaal jaarlijks energiegebruik tussen de 0.05 en de 0.1 PJ. 

Om grote bedrijven en kmo’s van elkaar te onderscheiden, volgen we de Europese kmo-definitie. Dit is een standaard die in Europa wordt gebruikt om te bepalen welk type bedrijf het is. Dit zijn de kenmerken van een groot bedrijf:

• stelt meer dan 250 personen te werk
• overschrijdt de jaaromzet van 50 miljoen euro en het jaarlijks balanstotaal van 43 miljoen euro

De energieaudit is verplicht voor elke vestiging van een bedrijf. Dit betekent dat elke plek waar je bedrijf actief is een energieaudit moet laten uitvoeren. 

Voorwaarden van je energieaudit

Een energieaudit helpt om te zien waar en hoe een bedrijf energie verbruikt en bevat aanbevelingen om je bedrijf energiezuiniger te maken. Dit is wat een energieaudit inhoudt:

• Kijkt naar actuele en gemeten gegevens over het energieverbruik van je bedrijf, bijvoorbeeld hoeveel stroom er wordt verbruikt.
• Geeft een gedetailleerd overzicht van hoe gebouwen, machines of processen energie verbruiken.
• kijkt niet alleen naar hoe snel een investering zich terugverdient, maar ook naar wat het op de lange termijn oplevert. Zo zie je wat echt rendabel is over de hele levensduur.
• Is duidelijk, representatief en biedt een goed beeld van de totale energieprestaties van je bedrijf. Zo vind je gemakkelijk de belangrijkste verbeterpunten.

Wat is de kostprijs van een energieaudit voor een groot bedrijf?

De kosten van een energieaudit variëren sterk. Ze zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals de grootte van jouw bedrijf, de complexiteit van je installaties, het type audit en de verantwoordelijke voor het uitvoeren van de audit.

Voor een gemiddelde kmo kunnen de kosten voor een energieaudit variëren van enkele honderden tot enkele duizenden euro’s. Voor grotere, complexere bedrijven vallen de kosten uiteraard hoger uit.

Wordt er een onderscheid gemaakt tussen energieaudits voor bedrijven in Vlaanderen, Brusselse Hoofdstedelijk Gewest of Wallonië?

De Europese richtlijn (European Energy Directive of EED) vormt de basis voor de verplichte energieaudits voor grote ondernemingen. Verschillende gewesten in België geven hier hun eigen specifieke invulling aan. In het Vlaams Gewest, Waals Gewest en Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een energieaudit verplicht voor grote ondernemingen.

• Vlaams Gewest: een energieaudit is verplicht in Vlaanderen. De energie-audit is verplicht voor onder meer grote ondernemingen met meer dan 250 werknemers en een jaaromzet boven 50 miljoen euro.
• Waals Gewest: een energieaudit is verlicht in Wallonië. De energie-audit is verplicht voor onder meer grote ondernemingen met meer dan 250 werknemers en een jaaromzet boven 50 miljoen euro.
• Brusselse Hoofdstedelijk Gewest: in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest is de energieaudit verplicht voor grote bedrijven en grote verbruikers die een milieuvergunning aanvragen. Voor de uitvoering van de verplichte energieaudits heb je als bedrijf recht op premie A1 van Leefmilieu Brussel.

Naast het feit of een energieaudit verplicht is of niet, zijn er uiteraard ook andere verschillen die van toepassing zijn, zoals:

• Erkenningsprocedure: de energie-expert die de audit doet, moet erkend zijn in het gewest waar de audit plaatsvindt. De vereisten voor deze erkenning verschillen per gewest.
• De bevoegde instantie waar je auditrapport moet indienen: Vlaamse bedrijven kunnen hiervoor terecht bij het VEKA in Vlaanderen. Leefmilieu Brussel is verantwoordelijk voor bedrijven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
• Premies en subsidies: de premies en subsidies waarop bedrijven recht hebben voor de uitvoering van energieaudits of voor de investeringen die daaruit voortvloeien, verschillen per gewest.

Het is daarom essentieel om, naast de algemene informatie op deze pagina, altijd de specifieke regelgeving van het gewest waar jouw bedrijf gevestigd is te raadplegen. Dit kan via de websites van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA), Leefmilieu Brussel of de Waalse overheidsdiensten voor energie.

Welke voordelen biedt een energieaudit voor mijn bedrijf?

Een energieaudit is meer dan een verplichting, het is een investering die zichzelf op diverse manieren terugverdient:

1. Kostenbesparing: het meest directe voordeel is de aanzienlijke verlaging van je energiefactuur. Door inefficiënties op te sporen en aan te pakken, bespaar je uiteindelijk energie.
2. Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO): een energieaudit draagt bij aan een duurzamere bedrijfsvoering. Je vermindert je CO2-uitstoot en verkleint je ecologische voetafdruk. Dit versterkt je image.
3. Operationele optimalisatie: de audit geeft je inzicht in je bedrijfsprocessen en -installaties. Dit geeft inzicht, waardoor je verbeteringen kan toepassen. 

Wat gebeurt er na een energieaudit?

Na de uitvoering van de energieaudit ontvang je een gedetailleerd rapport. Het is aan jou om de aanbevelingen in het rapport op te volgen. Begin met de maatregelen die het meest kosteneffectief zijn en het snelst resultaat opleveren. Vaak kan je de energiedeskundige ook inschakelen voor advies bij de implementatie.

Stel dat een bepaalde investering een belangrijke energiebesparing oplevert, dan kan je een premie ontvangen om het project te financieren.