De onmisbare gids om je energiefactuur te begrijpen!

Je krijgt je energiefactuur regelmatig in je brievenbus of mailbox en schrijft het gevraagde bedrag over. Maar hoe berekent je leverancier dat bedrag eigenlijk? De consument die dat begrijpt, vermijdt onaangename verrassingen en houdt zijn budget onder controle – want inderdaad, op een energiefactuur staan soms fouten en daar kan jij als consument de dupe van worden. We zetten alles op een rijtje wat je moet weten én geven je een voorbeeld van een elektriciteitsfactuur.

Je portefeuille bovenhalen is zelden een leuk moment, zeker als het om grote bedragen gaat. Inzicht in de herkomst van die bedragen helpt alvast om de bittere pil enigszins te verzachten. Heb jij je ooit al afgevraagd wie de prijs voor een kilowattuur elektriciteit of voor aardgas vastlegt? Welke actoren op de energiemarkt de verschillende kosten op je energiefactuur bepalen? Mijnenergie.be verklapt je alle geheimen!

Hoe is je elektriciteit- en gasfactuur opgebouwd?

Jouw energiefactuur bestaat uit drie belangrijke onderdelen:

1. De energieprijs
2. De netwerkkosten, of de tarieven voor distributie en transport
3. De belastingen en toeslagen

1. De energieprijs

Zoals je uit de naam al kunt afleiden, is de energieprijs de prijs die je betaalt voor de energiemolecule zelf. Het is ook het enige onderdeel van de factuur dat jij als consument kan beïnvloeden (bijvoorbeeld door van leverancier te veranderen). Onder de energieprijs vind je de prijs per kWh voor aardgas of elektriciteit en de bijdrage (soort jaarabonnement), die allebei door de energieleverancier (Engie, TotalEnergies, Eneco…) worden bepaald. Voor de stroom rekent de leverancier ook een derde element aan, omdat hij verplicht is groenestroomcertificaten en warmtekrachtcertificaten aan te kopen. Het gaat hier om de bijdrage voor hernieuwbare energie en, indien van toepassing, de bijdrage warmtekrachtkoppeling (enkel in Vlaanderen).

De vrijmaking van de markt heeft voor concurrentie gezorgd tussen de verschillende leveranciers en de consumenten kan intussen klant worden bij een energiebedrijf naar keuze.

2. De netkosten

De nettarieven dekken alle kosten voor het transport en de distributie van energie.

Elia staat in voor het beheer van het vervoer van elektriciteit onder hoogspanning, Fluxys voor dat van aardgas onder hoge druk. Vervolgens is het de beurt aan de distributienetbeheerders (DNB), die de energie tot bij de huishoudens brengen, via het midden- en laagspanningsnet/midden- en lagedruknet. In Vlaanderen is dat Fluvius en in Brussel Sibelga; de bekendste in Wallonië is ongetwijfeld ORES.

De door de CREG (federale regulator) gecontroleerde nettarieven worden dus niet door de leverancier bepaald. Hij stelt je aardgas- en stroomfactuur op en int het verschuldigde bedrag. Vervolgens stort hij de andere partijen het deel door dat hen toekomt.

3. Belastingen en toeslagen

Het laatste deel van de factuur betreft de btw en de andere door de federale en regionale instanties aangerekende belastingen. Die betreffen o.a. de energiebijdrage en de federale bijdrage.

Onderverdeling van de kosten van een gemiddelde energiefactuur

Een energiefactuur bestaat uit verschillende onderdelen, waarvan het ene al wat meer dan het andere het totale bedrag beïnvloedt. Volgens de CREG weegt in Vlaanderen het energiegedeelte het zwaarst op de stroomfactuur door sinds de verlaging van de btw naar 6%, die vanaf 1 april 2023 permanent is.

Op aardgas kan de consument meer besparen omdat de heffingen en netwerkkosten ten gevolge van de steunmaatregelen relatief nog minder zwaar doorwegen dan bij elektriciteit. Het belang om naar een andere aardgasleverancier over te stappen om minder te betalen valt dus niet te onderschatten.

Wat onthoud je over de verdeling van een aardgas- en stroomfactuur? Als consument heeft het geen zin je te richten op het totaalbedrag van je energiefactuur. Tegenover de transport- en distributiekosten en belastingen sta je namelijk machteloos. Concentreer je daarom liever op de tarieven voor elektriciteit en aardgas! Daaraan kan je wel degelijk iets doen. Betaal niet langer te veel en kies voor een andere leverancier die lagere tarieven hanteert voor éénzelfde dienstverlening. Hou uiteraard ook je stroom- en aardgasverbruik in het oog, de goedkoopste energie is immers nog altijd de energie die je niet verbruikt.

Mocht je toch twijfelen je huidige energiecontract op te zeggen uit schrik ontgoocheld te zijn door de dienstverlening van een andere elektriciteits- of aardgasleverancier, dan kunnen we je geruststellen. Bij ons kan je steeds terecht voor transparante inzichten over de voor- en nadelen van iedere leverancier. Vergelijk nu de prijs van elektriciteit en aardgas of stuur ons een email via info@mijnenergie.be.

Inzicht in je voorschotfactuur, afrekeningsfactuur en slotfactuur

In ons land ontvangt de consument drie soorten facturen.

1. De voorschotfactuur, ook wel tussentijdse factuur genoemd: daarmee kan de betaling van het jaarlijkse aardgas- en stroomverbruik over het hele jaar worden gespreid. Meestal gaat het om een maandelijkse factuur maar op verzoek van de klant kan die ook om de twee of drie maanden worden opgestuurd. Het bedrag op je voorschotfactuur wordt bepaald op basis van een raming van je toekomstige verbruik en kan steeds worden aangepast via je eventuele klantenzone.
2. De regularisatiefactuur, ook wel jaarlijkse factuur of jaarlijkse afrekening genoemd: wordt elk jaar door de energieleverancier opgestuurd na opname van de meterstanden voor elektriciteit en aardgas. Die opname kan door de DNB gebeuren, of je doet het zelf. Al naargelang de tijdens het jaar betaalde voorschotten en je reële energieverbruik, betaal je het resterende saldo bij, of krijg je een bedrag teruggestort.
3. Slotfactuur: ontvang je aan het einde van een verbruiksperiode, zoals bij een verhuis of wanneer je naar een andere energieleverancier overstapt, of een nieuw contract afsluit.

Wat mag niet ontbreken op een elektriciteits- of aardgasfactuur?

Om de energiefacturen enigszins transparant te maken zijn de leveranciers wettelijk verplicht bepaalde gegevens op de factuur te vermelden. Zo moet de factuur volgende informatie bevatten:

Verplichte vermeldingen	Tussentijdse factuur	Regularisatiefactuur	Afsluitingsfactuur
Duur van het contract voor levering van stroom of aardgas	√	√	√
De door de factuur gedekte verbruiksperiode	√	√	√
Naam van afgesloten aanbod of dienst	√	√	√
De gefactureerde bedragen	√	√	√
De EAN-code (nummer dat begint met 54)	√	√	√
Meternummer (bestaat uit 8 cijfers)	√	√	√
Contactgegevens van de klantendienst van de leverancier	√	√	√
Contactgegevens van de energiebemiddelingsdienst	√	√	√
De opzegtermijn in geval van opzegging en het wegvallen van de verbrekingsvergoeding	√	√	√
De meterstanden aan het begin en einde van de periode	×	√	√
Het aantal verbruikte kWh gas of elektriciteit	×	√	√
Een gedetailleerde berekening van het te betalen bedrag	×	√	√
De evolutie van het energieverbruik van de klant, van de prijs per kWh en van het totaalbedrag van de factuur tijdens de drie afgelopen jaren.	×	√	√
De transport- en distributiekosten, en de door de overheden geïnde belastingen	×	√	√
De herkomst van de door de leverancier verkochte elektriciteit	×	√	√

Heb je nog vragen over je elektriciteits- of aardgasfactuur? Neem contact met ons op via email (info@mijnenergie.be)!

Hoe betaal ik mijn stroom- of aardgasfactuur?

Bij de verschillende in België actieve energieleveranciers kunnen klanten hun energiefactuur op verschillende manieren betalen. Via domiciliëring (automatische betaling), overschrijving en Zoomit. Deze laatste gratis dienst is toegankelijk via PC banking. Bij een aantal leveranciers zoals Eneco, kan je ook met kredietkaart betalen (VISA, MasterCard of American Express).

Opgelet: bij een aantal aanbiedingen voor stroom of gas kan je niet zelf kiezen hoe je betaalt. Online formules worden bijvoorbeeld heel vaak gekoppeld aan een domiciliëring en een elektronische facturatie. Wil de klant een papierversie van zijn factuur, dan moet hij die als optie aanvragen.

En hoe vaak valt je gas- of stroomfactuur in de bus? Het ritme van de facturatie bepaal je zelf! Bij de meeste leveranciers kan je maandelijks maar ook twee- of driemaandelijks betalen. In een aantal zeldzame gevallen zijn er ook die een betaling twee keer per jaar, of anderen die promoties aanbieden voor de klanten die accepteren om enkel de jaarafrekening te ontvangen en geen voorschot. Voor die laatste optie kan je bijvoorbeeld bij Luminus terecht. Aan jou om te beslissen welke optie het best bij je gewoontes past.

Hoe schat ik mijn elektriciteits- of aardgasfactuur in?

De meest eenvoudige manier om een schatting van je stroom- of aardgasfactuur te maken is door regelmatig de stand van de energiemeter op te nemen. Stel dat je dit gedurende een trimester maandelijks doet, dan vermenigvuldig je het aantal verkregen kilowattuur met 4 om je jaarlijks verbruik te achterhalen. Vermenigvuldig dit getal dan met de op je energiecontract vermelde prijs per kWh. Vergeet ten slotte de bijdrage en de kosten voor groene stroom niet op te tellen en je komt uit bij het eindbedrag.

Wist je dat? Het opnemen van je meterstand gedurende een korte periode geeft je maar een ruwe schatting van je energieverbruik. Verwarm jij je met elektriciteit of aardgas, dan verbruik je tijdens de wintermaanden uiteraard meer energie. Stel dat je uitgaat van standen die je opnam in de zomer, dan kan je er gerust een aantal kWh bij optellen.

Tips om mijn energiefactuur te beperken

Prijsbewuste consumenten die hun energiefactuur willen doen dalen, doen er dan ook goed aan hun energiefactuur correct te leren lezen. Logisch, want de gegevens op je factuur bepalen rechtstreeks hoeveel je elke maand betaalt.

“Mijn stroomfactuur is gestegen!”, “Bij mij is mijn aardgasfactuur verdubbeld!” … Dat soort verhalen klinkt ons bekend in de oren maar geen paniek, er bestaan twee oplossingen: verbruik minder stroom of aardgas en sluit een voordeliger gas- of stroomcontract af. Wat dat eerste punt betreft is het zaak om je oude gewoontes af te leren en in energiezuinige apparaten te investeren. Voor het tweede punt vergelijk je op onze website de tarieven voor stroom en aardgas. Zo ontdek je in een handomdraai de goedkoopste en/of milieuvriendelijkste aanbiedingen en leveranciers.

Hoe kan ik een stroom- of aardgasfactuur betwisten?

Fouten op een stroom- of gasfactuur zijn nooit uitgesloten. De kans dat je een fout tegenkomt op je factuur is het grootst voor regularisatie- of afrekeningsfacturen.

Om na te gaan of er effectief een fout op je factuur staat, moet je eerst en vooral die energiefactuur begrijpen. Is dat al het geval? Dan check je een aantal punten.

Ten eerste de berekening van je aardgas- en stroomverbruik. Kloppen de op de regularisatiefactuur vermelde meterstanden met wat je zelf hebt afgelezen? Komt het door de leverancier gehanteerde tarief wel overeen met wat er in je contract staat?

Zoniet, neem je best contact op met de klantendienst van je leverancier. Heb je een probleem met de meterstand, dan kan je terecht bij je DNB. Je leverancier is verplicht je binnen de 10 dagen een antwoord te bezorgen. Doet hij dat niet of stelt hij geen bevredigende oplossing voor, dan kan je de klachtendienst contacteren. En raak je er ook op die manier niet, zoek dan je toevlucht bij de regionale of federale Ombudsdienst.

Je schatting van je stroom- of gasfactuur lijkt foutief, maar je wilt nog bjkomend  advies? Neem dan gerust contact op met onze adviseurs. Zij nemen ruim de tijd om jou te woord te staan én samen naar een oplossing te zoeken.