Is een warmtepomp voldoende rendabel zonder zonnepanelen?

Tegen 2050 – mogelijk zelfs vroeger – moet iedere Vlaamse woning van het gas af. De warmtepomp vormt in veel gevallen het aangewezen alternatief voor de aardgasketel. Aangezien een warmtepomp elektrische energie nodig heeft om warmte te halen uit water, lucht of bodem, lijkt de combinatie met zonnepanelen ideaal. Maar biedt de warmtepomp ook voldoende rendement wanneer je niet over zonnepanelen beschikt? Mijnenergie.be legde zijn oor te luisteren bij Klaas Decanniere, beleidsmedewerker warmtepompen bij ODE Vlaanderen, de sectorfederatie voor hernieuwbare energie.

Het korte antwoord op de vraag of warmtepompen rendabel zijn zonder zonnepanelen, luidt volgens de energie-expert ‘ja, als je de volledige levenstermijn van de warmtepomp bekijkt. “Het verhaal is wel complex”, aldus Klaas Decanniere. “Twee factoren zijn cruciaal: de isolatiegraad en de energieprijzen. In een goed geïsoleerde woning ligt de warmtevraag lager, waardoor het prijsplaatje minder doorweegt. Daarnaast is aardgas vandaag gewoon te goedkoop ten opzichte van elektriciteit. Dat valt grotendeels toe te schrijven aan de hoge heffingen en taksen op de stroomfactuur. We pleiten vanuit ODE Vlaanderen voor een taxshift van elektriciteit naar aardgas. Die lastenverschuiving komt er ook, aangezien alle woningen binnen afzienbare tijd van het gas moeten en Europa ook heel duidelijk die weg op gaat.”

Combinatie met zonnepanelen: drie seizoenen gunstig

Zonnepanelen en warmtepompen vormen volgens de expert in veel gevallen een goede combinatie. “Tijdens drie van de vier seizoenen krikken zonnepanelen het rendement van de warmtepomp aardig op. Dat geldt tijdens de lente en herfst bij de warmtepomp als verwarming en tijdens de zomer wanneer je de warmtepomp voor koeling gebruikt. Enkel tijdens de winter ligt de situatie moeilijker, aangezien de zon weinig schijnt en de zonnepanelen de warmtepomp dus niet met stroom bevoorraden. Je hebt in dat geval sowieso nood aan elektriciteit van het stroomnet. Op jaarbasis zit je dus zeer goed met de combinatie van zonnepanelen en warmtepomp.”

Slimme sturing en dynamisch tarief

Klaas Decanniere ziet ook heil in een warmtepomp met slimme sturing in combinatie met een dynamisch energietarief. Met zo’n energietarief wijzigt de prijs per uur, op basis van de prijzen op de energiebeurzen. “Je verwarmt dan jouw woning tegen de lage nachtprijzen voldoende op, waarna de verwarming automatisch uitschakelt tijdens de duurdere ochtendpiekuren. Het is tevens mogelijk om aan de hand van sensoren enkel de ruimtes te verwarmen waar mensen aanwezig zijn. Of je kunt met een lucht-lucht-warmtepomp warme lucht in de richting van de mensen blazen. Al zal niet iedereen dat laatste even aangenaam vinden. Er lopen momenteel nog veel onderzoeksprojecten rond slimme sturing, waardoor het rendement in de toekomst mogelijk nog hoger zal liggen.”

Duurzaamheidsaspect

De expert geeft aan dat je het rendabiliteitsverhaal vanuit verschillende perspectieven kunt bekijken. “Veel mensen leggen de focus louter op het financiële aspect, maar uiteraard is een warmtepomp ook een goede zaak voor comfort, milieu en klimaat. De komende verkiezingen zullen mee bepalen in hoeverre de volgens ons noodzakelijke taxshift er komt en tegen welke snelheid dat gebeurt.” [cta_box center]