Maandelijks, driemaandelijks… hoe vaak laat je je variabele contract indexeren?

Daar waar een energiecontract met een vast tarief gemoedsrust kan bieden, is een contract met een variabel tarief vaak goedkoper. Zelfs binnen de variabele formules is het ene contract het andere niet. Een van de belangrijkste aspecten bij het kiezen van een variabel energietarief is de indexatie. Maandelijks of driemaandelijks? Wat is de beste keuze?

Loopt je gas- of elektriiteitscontract binnenkort af? Perfect, want dat is het ideale moment om de prijzen per kWh van de verschillende leveranciers te vergelijken. Kies je voor een variabel contract, dan steekt een belangrijke vraag de kop op: is het voordeliger om een contract met een maandelijkse of driemaandelijkse indexatie te kiezen? En welke impact zal het hebben op je uiteindelijke factuur? We beginnen bij het begin: de termijn waarop je tarief wijzigt.

De tariefformule

Gelukkig variëren de tarieven van een variabel contract niet volgens de willekeur van de energieleverancier! Het contract varieert volgens een tariefformule (of indexatieformule), die je kan terugvinden in je contract (ofwel onder je huidige tarief, ofwel ergens op het einde).

Die formule bevat belangrijke informatie: de indexatieparameter waarop het tarief gebaseerd is, de winstmarge van de leverancier, maar ook de indexatiefrequentie of indexatieformule (doorgaans maandelijks of driemaandelijks). De indexatieformule zelf geeft met andere woorden aan of of je een maandelijks of driemaandelijks variabel contract hebt.

Zoals daarnet al aangegeven, geeft de tariefformule de indexatieparameter aan waarop die gebaseerd is. Daarop volgt vaak een getal. In dat getal, geeft het laatste cijfer aan hoe vaak je contract geïndexeerd wordt. In het voorbeeld hiernaast, is de markt TTF 103. De letters TTF staan voor Title Transfer Facility en voor een Nederlandse markt, de belangrijkste voor de gashandel in Europa. Het cijfer 3 geeft een driemaandelijkse indexatie weer. Mocht de parameter TTF 101 geweest zijn, dan zou de indexatie maandelijks gebeuren.

Die formule kan er voor leken wat cryptisch uitzien, vandaar dat de termijn van de indexatie vaak nog eens expliciet wordt vermeld in woorden.

Maandelijks of driemaandelijks variabel tarief: het verschil

Een variabel maandelijks tarief wordt elke maand geïndexeerd, en dus herberekend in functie van de evoluties op de markt. Dat wil zeggen dat je 12 keer per jaar een nieuwe tariefkaart krijgt, die je terugvindt via de klantenzone op de website van je leverancier.

Bij een variabel driemaandelijks tarief krijg je 4 keer per jaar een nieuwe tariefkaart, elk kwartaal dus. Bij elke indexatie wordt het driemaandelijks variabele contract aangepast voor de 3 komende maanden.

Voor die nieuwe prijzen baseert een energieleverancier zich op de dagprijzen van gas of elektriciteit in een periode die de nieuwe leveringsperiode voorafging, doorgaans 1 of 3 maanden. Die info, aangegeven door het eerste van de drie cijfers in de beursindex zoals TTF 103, vind je meestal ook in je contract.

Ho werken beide tarieftypes nu in de praktijk? Is het verschil echt voelbaar? Dat bekijken we aan de hand van twee voorbeelden.

Vergelijking maandelijks en driemaandelijks contract – voorbeeld 1

We bekijken een eerste geval, waar een gascontract A om het kwartaal wordt geïndexeerd. Het starttarief bedraagt 2,41 eurocent per kWh. In juni 2021 werd de jaarfactuur dus geschat op € 410,50 voor 17.000 kWh (volgens de oude methodologie van de CREG). Vergelijk dat met een gascontract B dat maandelijks wordt geïndexeerd. Het tarief van dat tweede contract bedraagt 3,38 eurocent/kWh en de jaarfactuur wordt oorspronkelijk dus geschat op € 574,33 voor dezelfde hoeveelheid energie. Aanvankelijk is contract A interessanter.

Helaas kenmerkt ons ‘hypothetisch’ jaar zich door een fikse stijging van de marktprijzen, wat wil zeggen dat onze twee contracten duurder worden. Waar contract A in het begin ontsnapte aan de duurdere tariefkaarten van de maand augustus, september en oktober dankzij de driemaandelijkse indexatie, kan het vanwege datzelfde mechanisme niét profiteren van de prijsdalingen van februari, maart, mei en juni. En aan het eind van de rit, blijkt contract B goedkoper, ondanks een minder aantrekkelijke prijs aan het begin (€ 1.823,97 voor contract A versus € 1.745,38 voor contract B).

Dat was het dan voor de driemaandelijkse variabele contracten? Niet zo snel. We bekijken ook ons tweede voorbeeld nog even.

Vergelijking maandelijks en driemaandelijks contract – voorbeeld 2

In het tweede geval, wordt het gascontract A nog steeds om de drie maanden geïndexeerd, maar begint het aan een tarief van 3,57 eurocent per kWh. Met de oude methodologie van de CREG en 17.000 kWh per jaar, schat men dat de jaarfactuur bij dit contract € 606,86 bedraagt. Contract B wordt nog steeds maandelijks geïndexeerd, maar deze keer met een starttarief van 3,98 eurocent per kWh. De jaarfactuur bij dit contract bedraagt dan € 676,80. Opnieuw komt contract A (het driemaandelijkse) als voordeligste contract uit de bus.

Ook is er in het hypothetische jaar een stijging van de marktprijzen, met trieste gevolgen voor ons contract. Omdat het maandelijks geïndexeerd wordt, voel je met contract B de schommelingen van de markt veel sterker. Maar in de tweede situatie, heeft contract A niet alleen een indexatieformule die minder gevoelig is voor schommelingen, maar legt het de prijzen ook ‘vast’ voor de komende drie maanden. Daardoor is dat contract minder duur van juli tot januari en in april, hoewel het niet profiteert van de prijsdalingen van februari, maart, mei en juni.

In het tweede voorbeeld, is contract A met een driemaandelijkse indexatie minder duur voor een jaar gas, zowel aan het begin als later (€ 1.823,97 voor contract A tegenover  € 1.745,38 voor contract B). De indexatiefrequentie van een contract alleen is niet voldoende om te beslissen of een tariefformule duurder of goedkoper is dan een andere. Je moet nog vele andere factoren in overweging nemen voor je een beslissing maakt.

Maandelijks of driemaandelijks contract, een kwestie van geluk?

De concrete voorbeelden die we hierboven aanhaalden helpen ons om een belangrijke les te trekken. Enkel de toekomst zal uitwijzen of een maandelijks of driemaandelijks variabel tarief interessanter is. Toch zijn twee principes steeds van toepassing:

• Variabele tarieven met een maandelijkse indexatie: volgen de schommelingen van de markt veel beter, of die nu stijgt of daalt.
• Variabele tarieven met een driemaandelijkse indexatie: hebben meer tijd nodig om de stijgingen en dalingen van de marktprijzen te volgen.

Hoe maak je nu een goede keuze? Wanneer de prijzen dalen, heb je met een maandelijks variabel contract sneller voordeel. Maar wanneer de marktprijzen fors stijgen, kan een driemaandelijks variabel contract de schok van die stijgingen wat verzachten. Als klant heb jij de touwtjes in handen!

Heb je een laag energieverbruik en geen schrik voor eventuele prijsstijgingen? Kies dan voor een maandelijks variabel contract, dat elke maand de fluctuaties in de markt volgt. Hecht je veel belang aan stabiliteit en wil je voorbereid zijn op tariefwijzigingen? Kies dan voor een driemaandelijks variabel contract, dat de prijzen ‘vastlegt’ voor 3 maanden.

Wist je dit? Maandelijks variabele contracten zijn niet de contracten met de snelste indexeringsfrequentie. Er bestaan ook dynamische contracten. Deze contracten, waarvoor je een digitale meter nodig hebt, passen hun tarieven elk uur aan op basis van de prijzen op de groothandelsmarkt. Als consument is het opportuun om elektriciteit te verbruiken wanneer de dynamische tarieven goedkoper zijn dan de standaardtarieven.

Maandelijks of driemaandelijks: een persoonlijke keuze

Hoe vaak je een contract laat indexeren, is een kwestie van persoonlijke voorkeur. Alles hangt af van je persoonlijk consumptieprofiel en je risicobereidheid.

Vergeet ook niet dat de indexatiefrequentie maar één van de belangrijke parameters is bij het kiezen van een tariefformule. Ook andere elementen van je energiecontract spelen een rol, zoals het type groothandelsmarkt, de marge van de leverancier, de vaste vergoeding, extra contractmogelijkheden enzovoort.

Vind je het moeilijk om te kiezen? Ons team adviseurs staat klaar om je te helpen. Neem contact met ons op via info@mijnenergie.be of bel ons om het stroom- of gascontract te vinden dat perfect aan jouw eisen voldoet. Eindelijk gedaan met te veel betalen voor energie!