Meerderheid Belgen past voorschotfactuur energie niet aan: gepeperde factuur volgt mogelijk achteraf

• 28.09.2022
• Kurt Deman
• 3 min

58% van de Belgen heeft zijn voorschot voor energie de voorbije maanden nog altijd niet verhoogd. Dat blijkt uit een enquête in opdracht van Luminus. Toch leidt uitstel in dat geval niet tot afstel. Wie geen actie onderneemt, riskeert onaangename verrassingen bij zijn eindfactuur.

De meeste consumenten ontvangen hun voorschotfactuur op maandbasis. Dat voorschot vormt een inschatting, meestal gebaseerd op de meterstanden van het voorbije jaar of de verbruikshistoriek van de afgelopen drie jaar. Aan het einde van het contractjaar volgt de afrekening voor het jaarverbruik. Zijn jouw verbruik en energiekosten hoger dan wat je tussentijds al betaalde? Dan moet je bijbetalen. Is het minder? Dan stort de leverancier het teveel betaalde bedrag terug.

Bill shock
Bij wie over een contract met een vast tarief beschikt en jaar na jaar ongeveer hetzelfde verbruikt, zal het totaal van de twaalf maandelijkse voorschotbedragen in lijn liggen met de uiteindelijke jaarfactuur. Bij een variabel tarief oogt het plaatje evenwel anders. Jouw energieleverancier past zijn energieprijzen in dat geval maandelijks of per kwartaal aan, in functie van de prijzen op de energiebeurzen. Het voorschotbedrag blijft evenwel onveranderd.

Het gevolg? Bij sterke prijsstijgingen op de energiebeurzen zullen de reële verbruikskosten aan het einde van de rit veel hoger oplopen dan wat je doorheen het jaar aan voorschotten hebt betaald. Een gepeperde slotfactuur is dan onvermijdelijk jouw deel. Die zogenaamde bill shock komt vaak onverwacht en is bijgevolg niet in het gezinsbudget ingecalculeerd, met alle nadelige gevolgen van dien.

65% verhoogt op eigen initiatief
Daarom valt het aan te raden om het voorschotbedrag zo nauwkeurig mogelijk met de reële verbruikskosten te laten samenvallen. Aangezien er vandaag geen contracten met vaste tarieven meer op de markt zijn, lijkt het waarschijnlijk dat die reële verbruikskosten in de meeste gevallen sterk de hoogte in zullen gaan. Toch blijkt uit het onderzoek door Ipsos en Sia Partners bij tweeduizend Belgen dat slechts 42% zijn voorschot al heeft verhoogd. 13% is dat van plan.

Van wie zijn voorschotbedrag verhoogde, deed 65% dat op eigen initiatief. Om een realistische inschatting te maken, kunnen eigenaars van een digitale meter een beroep doen op het gebruikersportaal van Fluvius en de apps van verschillende energieleveranciers. Wie over een analoge meter beschikt, doet er goed aan van zijn meterstanden regelmatig door te geven.

Een te hoog voorschotbedrag is eveneens niet aangewezen. Lijkt het voorgestelde voorschotbedrag absurd hoog, dan speel je voor bank voor jouw energieleverancier. Bovendien bestaat de mogelijkheid dat je bij een faillissement van een energieleverancier de betaalde voorschotten niet kunt recupereren.

Gezinssamenstelling en wooncomfort
Naast de variabele prijzen hebben ook de gezinssamenstelling en het wooncomfort een invloed op het reële energieverbruik. Een gezin met twee nestverlaters zal mogelijk plots een pak minder verbruiken. Hetzelfde geldt voor een woning die je net hebt geïsoleerd of uitgerust met hernieuwbare energie. Dan is het mogelijk raadzaam om jouw voorschotbedrag naar beneden te halen. Al is het ook een optie om, gezien de volatiele prijzen, eerst de volgende slotfactuur af te wachten en dan na te gaan of je het voorschotbedrag kunt bijstellen.